Akâid konusunda hangi kitapların okunmasını tavsiye edersiniz?

soru

cevap 

Akâid, ahkâm ve ahlâkla ilgili şeyleri öğrenmede okunması gereken en güzel, en büyük ve en doğru kitap, önünden ve arkasından hiçbir bâtılın boşa çıkaramadığı, hakîm ve hamîd olan Allah Teâlâ tarafından indirilen Kur’an-ı Kerim’dir.

Nitekim Allah Teâlâ Kur’an-ı Kerim hakkında şöyle buyurmaktadır:

{إِنَّ هَـذَا الْقُرْآنَ يِهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ وَيُبَشِّرُ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا كَبِيرًا} [سورة الإسراء الآية: 9]

“Hiç şüphesiz ki (Muhammed’e indirdiğimiz) bu Kur’an, en doğru yola (İslâm’a) iletir ve iyi davranışlarda bulunan mü’minler için büyük bir sevap olduğunu onlara müjdeler.”

{هُوَ لِلَّذِينَ آمَنُوا هُدًى وَشِفَاءٌ} [سورة فصلت من الآية:44]

“(Ey Muhammed!) De ki: O, (Kur’an) îmân edenler için doğru yolu gösteren bir rehber ve (gönüllerdeki her türlü hastalıklar için) bir şifadır.”

{كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُوا الأَلْبَابِ} [سورة ص الآية: 29]

“(Ey Muhammed!) Âyetlerini iyice düşünsünler ve akıl sahipleri öğüt alsınlar diye sana bu mübârek kitabı (Kur’an’ı) biz indirdik.”

{وَهَـذَا كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَاتَّقُواْ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ} [سورة الأنعام الآية: 155]

“(Muhammed’e) indirdiğimiz bu (Kur’an), öyle bir kitaptır ki onun hayır ve bereketi pek çoktur. O halde on(un (emir ve yasakların)a uyun.(Allah’ın emirlerine karşı gelmekten) korkun. Umulur ki merhamet olunursunuz.”

{وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِّكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِينَ} [سورة النحل من الآية: 89]

“(Ey Muhammed!)Her şeyi açıklaması, (dalâletten) hidâyete iletmesi, (onu tasdik edene) rahmet olması ve mü’minlere de (güzel sonlarını) müjdelemesi için sana Kitab’ı indirdik.”

Bu anlamda daha pek çok âyet vardır.

Peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem- de sahih bir hadiste, Vedâ haccı hutbesinde Kur’an-ı Kerim hakkında şöyle buyurmuştur:

(( إِنيِّ تاَرِكٌ فيِكُمْ ماَ لَنْ تَضِلُّوا إِنِ اعْتَصَمْتُمْ بِـهِ كِتاَبَ اللهِ )) [ رواه مسلم ]

"Size, ona sımsıkı sarıldığınız sürece asla sapıtmayacağınız bir şey bırakıyorum. (O şey), Allah’ın kitâbı (Kur’an)’dır."

Vedâ haccından sonra Medine’ye dönerken Ğadîr Hum denilen yerde verdiği hutbede şöyle buyurmuştur:

(( إِنيِّ تاَرِكٌ فيِكُمْ ثِقْلَيْنِ أَوَّلُهُماَ كِتاَبُ اللهِ، فيِهِ الْهُدَى وَالنُّورُ فَخُذوُا بِكِـتاَبِ اللهِ وَتَمَسَّكوُا بِهِ )) [ رواه مسلم عن زيد بن الأرقم ]

"Size, önemi büyük iki şey bırakıyorum.Birincisi: İçerisinde hidâyet ve nûr bulunan Allâh’ın kitabı (Kur’an)’dır. Onu alın (ona göre yaşayın) ve ona sımsıkı sarılın."

Peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem- Allah Teâlâ'nın kitabına sarılmayı teşvik ettikten sonra şöyle buyurmuştur:

((وَأَهْلِ بَيْتيِ أُذَكِّرُكُمُ اللهَ فيِ أَهْلِ بَيْتيِ أَذَكِّرُكُمُ اللهَ فيِ أَهْلِ بَيْتيِ)) [ رواه مسلم ]

“...ve ehl-i beytim.Ehl-i beytime saygılı olmanız konusunda Allah’tan korkmanızı size hatırlatırım.Ehl-i beytime saygılı olmanız konusunda Allah’tan korkmanızı size hatırlatırım.” 

Peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem- başka bir hadiste şöyle buyurmaktadır:

(( خَيْرُكُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ وَعَلَّمَهُ )) [ رواه مسلم ]

“Sizin en hayırlınız, Kur’an’ı öğrenen ve öğretendir.”

Başka bir hadiste şöyle buyurmaktadır:

((مَنْ سَلَكَ طَرِيقاً يَلْتَمِسُ فِيهِ عِلْماً سَلَكَ اللهُ بِهِ طَرِيقاً إِلىَ الْجَـنَّةِ، وَماَ اجْتَمَعَ قَوْمٌ فيِ بَيْتٍ مِنْ بُيُوتِ اللهِ يَتْلُونَ كِتاَبَ اللهَ وَيَتَدَارَسُونَـهُ بَيْنَهُمْ إِلاَّ نَزَلَتْ عَلَيْهِمُ السَّكيِنَةُ وَغَشِيَتْهُمُ الرَّحْمَةُ وَحَفَّتْهُمُ الْمَلاَئِكَةُ وَذَكَرَهُمُ اللهُ فِيمَنْ عِنْدَهُ، وَمَنْ بَطَّأَ بِهِ عَمَلُهُ لَمْ يُسْرَعْ بِهِ نَسَبُهُ )) [ رواه مسلم ]

“Her kim, (dînî) ilim öğrenmek amacıyla bir yola girerse, Allah bu ilim sebebiyle cennete giden bir yolu ona kolaylaştırır. Allah’ın evlerinden bir ev (cami)de toplanan bir topluluk, Allah’ın kitabını okur ve kendi aralarında müzâkere ederlerse, onların üzerine huzur iner, rahmet onları örter, melekler onları kuşatır ve Allah Teâlâ yanındaki (melek)lerin huzurunda onları metheder. Her kim, bu işte amelini geciktirir (ameli noksan olursa), soyu onu bu sevaba ulaştıramaz.(Bu nedenle soyuna güvenmemesi ve amelini yerine getirmekte kusurlu davranmaması gerekir.)”

Bu anlamda daha pek çok hadis vardır.

Kur’an-ı Kerim’den sonra okunması gereken en güzel kitaplar, hadis kitaplarıdır.Bu kitaplar, Buhari ve Müslim’in sahihleri başta olmak üzere dört sünen kitapları ile diğer muteber hadis kitaplarıdır.

Kur’an-ı Kerim'i okumak, öğretmek ve insanları dînlerinde bilgilendirmek sûretiyle ilim meclislerinin ihyâ edilmesi gerekir.Aynı şekilde hadis kitapları okumak ve bu kitaplara gereken önemi vermek ve insanları bu konuda bilgilendirmek için bu konuda ilim, idrâk, nasihat etme ve dürüstlük bakımından güvenilir âlimlerin görevlendirilmesi gerekir.

Yine bu konuda okunması uygun olan kitaplardan bazıları şunlardır:

"Riyâzu’s-Sâlihîn","et-Terğîb vet-Terhîb","el-Vâbilus-Sayyib", "Umdetul-Hadîs","Bulûğu’l-Merâm","Müntekal-Ahbâr" adlı kitaplar ile diğer faydalı hadis kitaplarıdır.

Akâid konusunda yazılmış en güzel kitaplara gelince, Muhammed b. Süleyman Temimî’nin “Tevhîd Kitabı” adlı kitabı ve onun açıklaması olan Muhammed b. Süleyman et-Temimî’nin torunu Süleyman b. Abdullah b. Muhammed’in yazdığı “Teysîr’ul-Azîz’il-Hamîd” adlı kitabı ile Abdurrahman b. Hasan b. Muhammed’in yazdığı “Fethul-Mecîd” adlı kitabıdır.

Yine bu kitaplardan bazıları şunlardır:

“Mecmûatu't-Tevhîd”:Muhammed b. Süleyman Temimî

“Îmân Kitabı” : Şeyhülislâm İbn-i Teymiyye-Allah ona rahmet etsin-

“el-Kâidetul-Celîle fit-Tevessül vel-Vesîle”: Şeyhülislâm İbn-i Teymiyye-Allah ona rahmet etsin-

“Vâsitiye Akîdesi”: Şeyhülislâm İbn-i Teymiyye-Allah ona rahmet etsin-

“Tedmuriye Risâlesi”: Şeyhülislâm İbn-i Teymiyye-Allah ona rahmet etsin-

Hameviye Risâlesi”: Şeyhülislâm İbn-i Teymiyye-Allah ona rahmet etsin-

“Zâdul-Meâd fî Hedyi Hayril-İbâd”: İbn-i Kayyim’in-Allah ona rahmet etsin-;

“es-Sevâikul-Mursele alel-Cehmiyye vel-Muattile”: İbn-i Kayyim’in-Allah ona rahmet etsin-

“İctimâul-Cuyûşil-İslâmiyye”:İbn-i Kayyim’in-Allah ona rahmet etsin-

“Nûniyye Kasîdesi”: İbn-i Kayyim’in-Allah ona rahmet etsin-

“İğâsetul-Lehfân min Mekâidiş-Şeytân”: İbn-i Kayyim’in-Allah ona rahmet etsin-

“Tahâviye Akîdesi Şerhi”: İbn-i Ebil-İzz-Allah ona rahmet etsin-

“Minhâcus-Sünneh”: Şeyhülislâm İbn-i Teymiyye-Allah ona rahmet etsin-

“İktidâ'us-Sırâtil-Mustakîm”: Şeyhülislâm İbn-i Teymiyye-Allah ona rahmet etsin-

“Tevhîd Kitabı”: İbn-i Huzeyme-Allah ona rahmet etsin-

“Sünneh”İmam Ahmed b. Hanbel’in oğlu Abdullah-Allah ona ve babasına rahmet etsin-

“el-İ’tisâm”: İmam Şâtıbî-Allah ona rahmet etsin-

Bunun gibi ehli sünnet âlimlerinin ehli sünnet inancının açıklanması konusunda yazdıkları daha pek çok kitap vardır.

“Mecmûu'l-Fetâvâ”: Şeyhülislâm İbn-i Teymiyye-Allah ona rahmet etsin-

“ed-Durer’us-Seniyye fil-Fetâva’n-Necdiyye”: Abdurrahman b. Kâsım-Allah ona rahmet etsin-