namazda önüne sütre (engel) konulması

Birçok kardeşimiz, namazda önüne sütre (engel) konulması hususunda çok katı davranmaktadırlar.Öyle ki kimisi mescitte arkasında namaza duracağı boş bir direk buluncaya kadar beklemekte ve sütresiz namaz kılanı da reddetmektedir.Kimisi de sütre konusunda gevşek davranmaktadır.Bu konuda hak olan nedir? Sütre bulunmazsa, yere çizilen çizgi, sütrenin yerine geçer mi? Buna delâlet bir şey var mıdır?

Sütreye doğru namaz kılmak, müekked sünnettir, farz  değildir.Şayet sütre olarak bir şey bulamazsa, çizgi sütrenin yerine geçer.

Bunun delili Peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem-’in şu hadisidir:

(( إِذاَ صَلَّى أَحَدُكُمْ فَلْيُصَلِّ إِلىَ سُتْرَةٍ، وَلْيَدْنُ بِهاَ )) [ رواه أبو داود بإسناد صحيح ]

“Sizden biriniz namaz kılmak istediği zaman, sütreye doğru namaz kılsın ve ona yakın dursun.”[1]

Peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem-  yine şöyle buyurmaktadır:

(( يَقْطَعُ الصَّلاَةَ إِذَا لَمْ يَكُنْ بَيْنَ يَدَيْ الرَّجُلِ مِثْلُ مُؤَخِّرَةِ الرَّحْلِ: الْمَرْأَةُ وَالْحِمَارُ وَالْكَلْبُ الأَسْوَدُ )) [ رواه ابن ماجه وصححه الألباني ]  

“Bir kimsenin (namaz kılarken) önünde semerin arka kaşı gibi bir şey olmazsa, namazını (önünden geçen) kadın, eşek ve siyah köpek bozar (geçersiz kılar).”[2]

Peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem-  yine şöyle buyurmaktadır:

(( إِذاَ صَلَّى أَحَدُكُمْ فَلْيَجْعَلْ تِلْقاَءَ وَجْهِهِ شَيْئاً، فَإِنْ لَمْ يَجِدْ فَلْيَنْصِبْ عَصَا، فَإِنْ لَمْ يَجِدْ فَلْيَخُطَّ خَطاًّ، ثُمَّ لاَ يَضُرُّهُ مَا مَرَّ بَيْنَ يَدَيْهِ )) [ رواه أحمد وابن ماجه بإسناد حسن ]

“Sizden biriniz namaz kılmak istediği zaman, önüne bir şey koysun. Önüne koyacak bir şey bulamazsa, bir sopa diksin. Onu da bulamazsa, yere bir çizgi çizsin. Sonra böylece önünden geçen hiçbir şey, on(un namazın)a zarar veremez.”[3]

Hâfız İbn-i Hacer-Allah ona rahmet etsın- “Bulûğu'l-Merâm” adlı  kitabında şöyle der:

“Peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem-’in kimi zamanlar sütresiz namaz kıldığı sâbittir ki bu, sütrenin farz olmadığına delâlet eder. Mescid-i Haram’da kılınan namaz bunun dışındadır.Zirâ namaz kılan kimsenin orada sütreye ihtiyacı yoktur.”

Nitekim İbn-i Zubeyr'in-Allah ondan râzı olsun- Mescid-i Haram’da tavaf edenler kendisinin önünden geçerlerken sütresiz namaz kılmıştır.Peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem-’den de böyle yaptığına delâlet eden bir rivâyet vardır, fakat bu rivâyetin isnâdı zayıftır.

Mescid-i Haram genellikle kalabalık olduğu ve namaz kılan kimsenin, önünden geçenlere engel olamadığı için, yukarıda da belirtildiği gibi, burada sütreye doğru namaz kılma gerekliliği ortadan kalkar. Aynı şekilde Allah Teâlâ’nın:

{فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ} [سورة التغابن من الآية: 16]

“(Ey mü’minler!) O halde gücünüz yettiği kadarıyla Allah’tan korkun (Allah’tan korkmada güç ve takatinizi harcayın).”[4] 

Emri ve Peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem-’in:

(( إِذاَ أَمَرْتُكُمْ بِأَمْرٍ فَأْتوُا مِنْهُ ماَ اسْتَطَعْتُمْ )) [ متفق عليه ]

“Size bir şeyi emrettiğim zaman, gücünüz yettiğince onu yerine getirin.”[5]

Hadisi gereği, kalabalık zamanlarda Mescid-i Nebevi ile diğer kalabalık yerlerde de hüküm böyledir.

Başarı Allah’tandır.

[5] Buhârî ve Müslim